تاریخ (برگرفته از ریشه یونانی ἱστορία ، به معنای پرس‌وجو، دانش به‌دست‌آمده با استفاده از تحقیق)، کشف، جمع‌آوری، سازمان‌دهی و ارائه‌ی اطلاعات درباره‌ی وقایع گذشته است.
عصر مابعد از اختراع سیستم نوشتاری را نیز می‌توان تاریخ نامید. محققانی که درباره تاریخ می‌نویسند را تاریخ‌نگار یا مورخ می‌نامند.
تاریخ یک‌رشته‌ی تحقیقی است که از یک روایت برای بررسی و تجزیه‌وتحلیل دنباله‌ای از وقایع پیش‌آمده استفاده می‌کند، و همچنین گاهی تلاش دارد تا به‌طور عینی الگوهای علت و معلولیِ تعیین‌کننده‌ی این وقایع را موردبررسی قرار دهد.
مورخان ماهیت تاریخ و کاربرد آن را موردبحث و بررسی قرار می‌دهند. این مباحث حاوی بحث هم درباره‌ی خود تاریخ به‌عنوان یک‌رشته‌ی تحقیقی است و هم در جهت یافتن راهی برای ارائه‌ی یک "چشم‌انداز" به‌منظور حل مشکلات امروزی است.
داستان‌هایی که در یک فرهنگ خاص متداول است اما از سوی منابع خارجی طرفداران زیادی ندارد (مانند افسانه‌هایی درباره‌ی شاه آرتور)، معمولاً جزء میراث فرهنگی محسوب می‌شوند تا "تحقیقات عاری از منفعت" که در رشته‌ی تاریخ موردنیاز است.
وقایع گذشته که مربوط به دوره‌ی پیش از ثبت تاریخ یا اختراع سیستم نوشتاری می‌باشند، وقایع ماقبل تاریخ یا پیشاتاریخ خوانده می‌شوند.
از میان محققان، هرودوت مورخ یونانی قرن پنجم پیش از میلاد مسیح، "پدر تاریخ" شناخته می‌شود و به همراه محقق هم‌عصر خود، توسیدید، مبانی مطالعات مدرن تاریخ را به نگارش درآوردند. نفوذ و تأثیر این دو محقق، همراه با دیگر سنن تاریخی در سایر نقاط جهان، تفاسیر متفاوتی از ماهیت تاریخ ایجاد کرده است که طی قرن‌ها تکامل‌یافته و همچنان در حال تغییر است.
مطالعات مدرن تاریخ زمینه‌های متعددی را دربر می‌گیرد، من‌جمله مطالعاتی که بیشتر به مناطق خاص و کسانی می‌پردازند که هدف اصلی‌شان بررسی برخی المان‌های خاص موضوعی و موضعی در حوزه تحقیقات تاریخی است.
اغلب، تاریخ در مدارس ابتدایی و متوسطه تدریس می‌شود و مطالعه آکادمیک تاریخ به‌عنوان یک‌رشته‌ی تحصیلی در دانشگاه‌ها صورت می‌گیرد.
