صادق زیباکلام در سال ۱۳۲۷ در کوچه معروف به دعانویس‌ها در محله‌ی بازارچه آب‌منگول تهران در جنوب خیابان ری متولد شد. پدرش تاجر و دارای مغازه‌ای در خیابان قزوین تهران بود، اما وارد فعالیت‌های سیاسی نیز شده بود. او از طرفداران محمد مصدق بود اما ازلحاظ تشکیلاتی در حزب زحمت‌کشان به رهبری مظفر بقایی فعالیت می‌کرد. دختر کوچک وی مریم زیباکلام و دختر بزرگ وی سارا زیباکلام است که زیباکلام او را دقیقاً در نقطه مقابل خود می‌داند. سارا با پسر احمد توکلی ازدواج‌کرده است. زیباکلام می‌گوید نه او و نه توکلی هیچ نقشی در این ازدواج نداشته‌اند و آن دو پس از آشنا شدن در روزنامه همشهری باهم ازدواج‌کرده‌اند. دکتر فاطمه زیباکلام، خواهر او است که در اسفند ۱۳۹۴ درگذشت. سعید زیباکلام نیز برادر وی می‌باشد که ازنظر عقیده در روبروی هم قرار دارند. صادق زیباکلام پنج سال نخست ابتدایی را در دبستان غزالی واقع در خیابان سینا و سال آخر را در دبستان دکتر قاسم‌زاده واقع در خیابان غفاری تحصیل می‌کند. با نقل‌مکان خانواده به منزل بزرگی در نیاوران، زیباکلام در دبیرستان رهنما در خیابان منیریه ثبت‌نام می‌کند. او پس از اخذ دیپلم دبیرستان در سال ۱۳۴۵ در کنکور دانشگاه تهران پذیرفته می‌شود اما پدرش با تحصیل او در ایران مخالفت کرده او را روانه اتریش می‌کند تا او را از درگیری‌های سیاسی دانشگاه تهران به دورنگه دارد. در اتریش تحت تأثیر تفکرات مارکسیستی قرار می‌گیرد و تحصیل خود را در اتریش نیمه‌تمام گذاشته و به توصیه‌ی پدر در خرداد ۱۳۴۶ به انگلستان می‌رود. بعد از طی دوره دوساله کالج او به پلی تکنیک شهر هادرزفیلد در شمال بریتانیا می‌رود و وارد رشته مهندسی شیمی می‌شود. او بعد از اتمام دوره کارشناسی وارد دوره کارشناسی ارشد و سپس دکترای مهندسی شیمی در دانشگاه برادفورد می‌شود. پس از آزادی در سال ۱۳۵۵، دستگاه امنیتی کشور مانع بازگشت او به انگلستان و ادامه دوره دکتری شد و او به‌ناچار در ایران مانده و به‌عنوان مربی در دانشکده فنی دانشگاه تهران استخدام می‌گردد. پس از انقلاب در سال ۱۳۶۳ برای ادامه تحصیل به انگلستان بازمی‌گردد اما به‌جای ادامه تحصیل در رشته مهندسی شیمی به علوم انسانی روی می‌آورد. او در دانشکده صلح شناسی دانشگاه برادفورد فوق‌لیسانس و دکترای خود را می‌گیرد. موضوع تز دکترای او انقلاب اسلامی ایران و فلسفه سیاست غرب بوده است. زیباکلام در سال ۱۳۶۹ به ایران بازگشته و پس از دو سال وارد گروه علوم سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران می‌شود. زیباکلام در تابستان ۱۳۵۳ هنگام آمدن به ایران توسط ساواک دستگیر و به اتهام خرابکاری علیه حکومت و تبلیغ برای مجاهدین خلق به ۳ سال زندان محکوم شد. اسناد آزادشده آرشیو ملی بریتانیا در سال ۲۰۰۶ نشان می‌دهد که محافل دانشگاهی، وزارت خارجه و دفتر نخست‌وزیر بریتانیا هارولد ویلسون، که در آن زمان ریاست دانشگاه برادفورد را بر عهده داشت، تلاش زیادی را برای روشن شدن وضعیت زیباکلام و آزادی او انجام داده بودند که البته بی‌نتیجه مانده بود. وی درنهایت در شهریور ۱۳۵۵ پس از ۲ سال و ۱ ماه از زندان آزاد می‌شود. محکومیت به زندان، بعد از انقلاب ۵۷: صادق زیباکلام به هجده ماه حبس تعزیری محکوم‌شده بود. وی اعلام کرده احکام حبس توسط دادگاه انقلاب اسلامی و در ارتباط با اظهارنظرهای او در مورد سیاست هسته‌ای جمهوری اسلامی و نحوه برخورد قضایی با متهمان پرونده اختلاس سه هزار میلیارد تومانی صادرشده است. به گفته وی به‌واسطه این پرسش که سیاست هسته‌ای چه حاصلی برای مملکت داشته به یک سال حبس تعزیری و به‌واسطه گفتن اینکه دادگاه اختلاس ۳۰۰۰ میلیارد تومانی بیش از آنکه به دنبال کشف حقیقت و اجرای عدالت بوده، به دنبال ارضاء و اقناع افکار عمومی بوده، به شش ماه حبس تعزیری محکومیت یافته است. وی بیان کرده است که ارسال دو نامه سرگشاده به سردبیر کیهان باعث پیگرد قضایی او شد و دادستان انقلاب علیه او به اتهامات «فعالیت تبلیغی علیه نظام جمهوری اسلامی، نشر اکاذیب به‌قصد تشویش اذهان عمومی و توهین به قضات و مسئولین دستگاه قضایی» تشکیل پرونده داد و روانه دادگاه انقلاب کرد. در آبان ماه ۹۳ حکم یک سال و نیم حبس صادق زیباکلام به ۵ میلیون تومان جریمه نقدی تبدیل شد.

- او تعریف روشنفکر بر پایه شیوه‌ی دین‌داری و تعهد را نمی‌پذیرد، هرچند پسوندهایی که در تعریف یک روشنفکر ممکن است به کار رود را بی‌دلیل نمی‌داند. هر روشنفکری که خواسته تحول اساسی در جامعه‌اش ایجاد کند، موفق نشده است. - زیباکلام معتقد است که بالاخره روزی مجبور هستیم به کودتای ۲۸ مرداد آن‌گونه بپردازیم که بوده و نه آن‌گونه که دوست داریم فکر کنیم. زیباکلام، محمد مصدق را شریف‌ترین، ملی‌ترین و متدین‌ترین رجال سیاسی ۲۰۰ سال اخیر ایران برشمرد که این صحبت با واکنش مجری همراه شد که خطاب به وی اعلام کرد «شما در حالی از مصدق چنین تعریفی می‌کنید که قبلاً وی را به تعلل و کوتاهی و در شکست نهضت ملی نفت متهم کرده بودید» زیباکلام با رد این موضوع گفت؛ «مصدق مرد خاص در تاریخ سیاسی ایران است» و در پاسخ، با متهم کردن سلیمی نمین به توهم توطئه و نگاه دایی جان ناپلئونی به مسائل تاریخی بیان داشت: «شما زمین و زمان را به هم می‌دوزید که رضاخان را خائن معرفی کنید» او در رد ادعای سلیمی نمین مبنی بر خشم مردم از آمدن جنازه رضاشاه به تهران گفت: «وقتی جنازه رضاخان را به ایران آوردند، هزاران نفر از جنازه وی استقبال کردند. فدائیان اسلام که می‌خواستند مراسم را به هم بزنند از مردم کتک خوردند چراکه مردم پی برده بودند که رضاخان خیلی هم آدم بدی نبود. زیباکلام در مناظره‌ای با رهدار در دانشگاه صنعتی اصفهان به بررسی ریشه‌های ضدیت با آمریکا و آمریکاستیزی در ایران پرداخت و از رضاشاه دفاع کرد و گفت: «مدیون چکمه‌های رضاشاهیم. من معتقدم تاریخ بهترین تعیین‌کننده است به شرطی که تحریف نشود؛ به نظر من رضاشاه خدمات زیادی را به ایران کرد». - زیباکلام معتقد است مسائل هسته‌ای ایران نباید در خدمت نگاه ایدئولوژیک ایران با غرب باشد و بر همین اساس وی به‌شدت حامی کلیات توافقنامه هسته‌ای ژنو بوده تا حدی که اعلام داشته است: «نسبت به کلیت آن مثل سگ می‌ایستم و از توافق ژنو دفاع می‌کنم.» وی به‌شدت از غنی‌سازی اورانیم در ایران انتقاد داشته و در این مورد گفته است: «هر کس که غنی‌سازی را متوقف کند دو رکعت نماز شکر می‌خوانم و دست و پای او را می‌بوسم. چراکه این هسته‌ای برای ایران و ایرانی هیچ سودی نداشته است». - صادق زیباکلام در راهپیمایی روز قدس سال ۱۳۹۳ درباره‌ی شعار نه غزه و نه لبنان در گفتگو با افکار نیوز گفت: بنده به‌عنوان یک ایرانی مسلمان نمی‌دانم که چرا باید از شعار نه غزه و نه لبنان اعلام برائت کنم؟ من فکر می‌کنم هنوز هم اول برای من اول ایران می‌آید، دوم ایران می‌آید و مهم است و سوم هم ایران می‌آید و آخر هم ایران می‌آید.